منتقد برجستۀ ترجمه‌های قرآن از پایان ترجمۀ خودش از قرآن خبر داد و گفت: مهمترین امتیاز این ترجمه، نبود لغزش‌های دیگر مترجمان است.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی استاد کوشا به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی کوشا، عضو مجمع مدرسین و محققین حوزۀ علمیه قم، صاحب تألیفات در حوزۀ دین و پژوهشگر و منتقد ترجمه‌های قرآن کریم، دربارۀ ترجمۀ قرآنی که به تازگی به انجام رسانده است، گفت: بیش از هشت سال پیش این ترجمه را شروع کردم و اینک به پایان رسیده و در حال صفحه‌آرایی است.
وی افزود: ویژگی منحصر به فرد این ترجمه این است که آن را در حوزۀ علمیۀ قم به صورت تدریس انجام داده‌ام، به گونه‌ای که هر هفته در طی دو تا سه جلسۀ یک ساعت و نیم یا دو ساعته، آیاتی را که قبلاً ترجمه کرده بودم در کلاس بحث به افراد معدودی که از فاضلان حوزه بودند، می‌دادم و آن‌ها با پیش‌مطالعۀ موارد ترجمه به کلاس می‌آمدند در حالی که هر یک ترجمه‌ای از دیگر مترجمان نیز همراه داشتند، آن‌گاه من در وهلۀ نخست به تجزیه و ترکیب آیات می‌پرداختم و سپس نکات بلاغی آن‌ها را یادآور می‌شدم و به پرسش‌های مطرح شده پاسخ می‌دادم و در مرحلۀ بعد به تطبیق ترجمۀ خود با متن آیات می‌پرداختم.
مباحثه‌های طولانی برای ترجمۀ قرآن
حجت‌الاسلام والمسلمین کوشا ادامه داد: در هر مورد با نقد و نظر دوستان کلاس، به بحث ادامه می‌دادیم و در نهایت، ترجمۀ هر آیه، جدا جدا به تصویب می‌رسید. مباحثات بسیار وقت‌گیر بود و به همین جهت این کار ترجمه به مدت هشت سال و سه ماه به طول انجامید.
وی تصریح کرد: چنین کاری در حوزۀ ترجمه‌پژوهی قرآن منحصر به فرد بوده است که در هر جلسه مورد به مورد با بگو مگوهای طولانی، چنین ترجمه‌ای به انجام برسد. گمان نمی‌کنم کسی با این کم و کیف زمان‌گیر به ترجمۀ قرآن پرداخته باشد.
مترجم برجستۀ قرآن در تبیین ویژگی‌های دیگر ترجمه‌اش عنوان کرد: ویژگی دوم این ترجمه این است که همراه با پانوشت‌ها و ترجمۀ لغات است و حدود یک‌سوم تا یک‌چهارم هر صفحه را پانوشت‌های توضیحی تشکیل می‌دهد. هر واژۀ برجسته از آیه، دقیقاً علاوه بر معادل‌های گوناگونش، ریشۀ مصدری آن نیز در پانوشت‌ها ذکر شده است.
تطبیقی بودن، ویژگی ترجمۀ کوشا از قرآن است
حجت‌الاسلام والمسلمین کوشا ویژگی سوم این ترجمه را تطبیقی بودن آن بیان کرد و گفت: از پنج نوع ترجمۀ تحت اللفظی، تطبیقی، تفسیری، مضمونی و منظوم که وجود دارد، این ترجمه، از نوع دوم آن‌ها یعنی تطبیقی است؛ از این رو ترجمه‌ای که انجام داده‌ام، کاملاً منطبق با متن است و حجم آن نیز بیش از حجم آیات نیست و در متن ترجمه هم کروشه و پرانتز فقط در حد ضرورت است. کروشه در جایی است که حذف و تقدیری در کلام باشد، و پرانتز در جایی است که مرجع ضمیری معلوم شده باشد یا توضیحی تفسیری لازم بوده باشد.
وی با بیان اینکه مؤخرۀ این ترجمه در حال نگارش است، تصریح کرد: اصول و مبانی ترجمه در این بخش به صورت کوتاه و گویا تبیین می‌شود و به نظرم وجه امتیاز این ترجمه این است که نقد و بررسی‌هایی که از ده‌ها ترجمۀ قرآن از قرن چهارم قمری تاکنون داشته‌ام، به درستی از آن‌ها بهره گرفته‌ام و می‌توانم بگویم که این ترجمه قطعاً لغزش‌های ترجمه‌های پیش از خود را ندارد و چون با بحث و مباحثه همراه بوده، از پختگی‌های لازم برخوردار است و می‌تواند، محور و میزانی برای ترجمه‌های پس از خود باشد.
ظرفیت ترجمۀ کوشا، ملاکی برای فن ترجمه است
حجت‌الاسلام والمسلمین کوشا با بیان اینکه این ترجمه می‌تواند محور، مبنا و ملاکی در فن ترجمه باشد، عنوان کرد: هنوز ناشر این ترجمه قرآن مشخص نشده است و با توجه به اینکه شرایط خاصی را در قرارداد مشخص می‌کنم، ناشری که آن شرایط را پذیرا باشد می‌تواند آن را چاپ و منتشر کند.
وی در ادامه گفت: متن قرآنی این ترجمه با خط عثمان‌طه و به صورت صفحه مقابل خواهد بود هرچند که خود بر رسم الخط عثمان طه ایراد‌های جدی دارم و در کتابچه‌ای آن‌ها را به زودی عرضه خواهم کرد. چاپ نخست این ترجمه نیز، به قطع نیم رحلی (اندکی بزرگ‌تر از قطع وزیری) خواهد بود تا گنجایش درج پانوشت‌ها را داشته باشد.
لزوم توجه دانشکده‌های علوم قرآنی به ترجمۀ کوشا از قرآن
این مترجم یادآور شد: با همۀ تجربیاتی که سال‌ها در نقد و بررسی ترجمه‌ها دارم، این اثر را بی‌نیاز از ویراستار اهل فن ویژۀ ترجمۀ قرآن نمی‌دانم، از این رو دو نفر از بهترین ویراستاران (یکی حوزوی و دیگری دانشگاهی)، ویراستاری این اثر را بر عهده دارند و علاوه بر این، سه نفر از بهترین نمونه‌خوان‌های فاضل، نمونه‌خوانی این ترجمه را با دقت تمام پیش می‌برند.
وی در ادامه تصریح کرد: سزاوار است که این ترجمه از سوی دانشکده‌های علوم قرآنی در سراسر کشور مورد توجه قرار گیرد و پژوهشگران قرآنی نیز آن را مورد بحث و بررسی و قرار دهند.
