طبق نظر شیخ صدوق؛ مفوّضه شهادت ثالثه را در اذانشان برای تفریق مسلمین و ایجاد بدعت بر زبان جاری می‌کرده‌اند.
مرحوم شیخ صدوق در کتاب فتوایی‌اش (کتاب من لایحضره الفقیه)، جلد اول، صفحۀ 203، باب الأذان والاقامه، ذیل حدیث897 پس از نقل اذان می‌گوید/ می‌نویسد:
«...المفوضة لعنهم الله قد وضعوا اخباراً و زادوا فی الأذان...« اشهد أنَّ علیّاً ولیّ الله»... ولا شکّ فی أَنَّ علیّاً ولیّ الله و أنَّه أمیر المؤمنین حَقّاً و... ولکن لیس ذالک فی اصل الأذان، وإنّما ذکرت ذلک لیُعرَفَ بهذه الزیادة المتّهون بالتفویض، المدلّسون أنفسهم فی جملتنا؛
گروه مفوضه که خدا لعنتشان کند، اخباری را جعل کردند و در اذان افزودند... «اشهد ان علیا ولی الله»... البته در اینکه علی، ولی خدا و حقیقتاً أمیر مؤمنان است، شکی نیست... ولی چنین مطلبی جزء اذان نیست.
این سخن را بدان جهت یاد آور شدم تا همه بدانند که این افزودن، از گروهی است به نام مفوضه که معتقدند خدای یکتا همۀ امور خلق و آفرینش را به امامان واگذار کرده است!!!
و این گروه حقّه باز، خود را در میان ما شیعیان جا زده‌اند!!!» (پایان سخن صدوق)
این فتوا، فتوای شیخ صدوق رئیس المحدثین است که هیچ‌کس در وثاقت و تقوای او شکی ندارد.
معلوم می‌شود که در قرن سوم و چهارم، اکثر شیعیان چنین چیزی در اذان نداشته و نمی‌گفته‌اند، بلکه تنها گروه منحرف در اقلیتی به نام مفوّضه آن‌هم به صورت غیر رسمی، شهادت ثالثه را در اذانشان برای تفریق مسلمین و ایجاد بدعت در اذان بر زبان جاری می‌کرده‌اند.
فاعتبروا یا اولی الالباب!
شماری از فقهای عصر ما از جمله آیت‌الله العظمی سید موسی شبیری زنجانی نیز همچون صدوق می‌اندیشند و هرگز حتی به قصد رجاء هم آن را در اذان به زبان نمی‌آورند.
البته همۀ علمای شیعه در اینکه جملۀ فوق جزء اذان نیست اتفاق نظر دارند، ولی معمولاً آن را به عنوان تیمّن و تبرّک در اذانشان بر زبان جاری می‌کنند!
استاد محمدعلی کوشا
