استاد کوشا در واکنش به شاذ خواندن قرائتی باطل از آیۀ 28 سورۀ فاطر گفت: کسی بر سبیل مطایبه یا مزاح چیزی گفته است، ولی اذهان بدون تعقلی آن را به عنوان قرائت شاذّ تلقی کرده‌اند!!!

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی استاد کوشا، استاد محمدعلی کوشا نسبت به «شاذ» خواندن قرائتی باطل از آیۀ 28 سورۀ فاطر توسط برخی رسانه‌ها، واکنش نشان داد.

استاد کوشا در واکنش نسبت به کسانی که قرائت کلمۀ «الله» به رفع و کلمۀ «العلماء» به نصب در آیۀ 28 سورۀ فاطر را به عنوان قرائت شاذ معرفی می‌کنند، گفت: این قرائت، از اصل باطل، بی‌اساس و دروغ است.

وی افزود: کسی بر سبیل مطایبه یا مزاح چیزی گفته است، ولی اذهان بدون تعقلی آن را به عنوان قرائت شاذّ تلقی کرده‌اند!!!

عضو مجمع مدرسین و محققین حوزۀ علمیۀ قم ادامه داد: مشابه همین را هم در آیۀ 18 سورۀ مریم نیز گفته‌اند!!! که بسیار مضحک است. علیکم بالتّدبّر فی کتاب الله الحکیم.

یادآور می‌شود، مطلب مورد بحث استاد کوشا که اخیراً برخی رسانه‌ها در مورد آیۀ 28 سورۀ فاطر منتشر کرده‌اند به صورت زیر است.

 

با مطالعۀ این مطلب خواهید دید که در زبان عربی، گاهی با تغییر یک اعراب، معنا به کلی دگرگون می‌شود و حتی ممکن است موجب معنایی غلط و ناروا شود.

در آیۀ 28 سورۀ فاطر آمده است: «إِنَّمَا یَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ»

معنای این آیۀ شریفه بدین‌گونه است: «از میان بندگان او، تنها علماء از خداوند می ترسند»

اما در این آیه، قرائت عجیبی هم وارد شده است، که معنای آیه را به کلی دگرگون می‌کند:

قرائت مشهور این آیه به نصب «الله» و رفع «العلماء» است که معنای آن را خواندید. اما در یک قرائت دیگر، کلمۀ «الله» به رفع و کلمۀ «العلماء» به نصب خوانده شده است (بر خلاف قرائت مشهور).

بر این اساس، معنای آیه به کلی دگرگون می‌شود: «از میان بندگان او، خداوند فقط از علماء می‌ترسد» (العیاذ بالله).

بسیاری از کسانی که این قرائت را ذکر کردند آن را شاذّ و حتی بی‌اساس ذکر کرده‌اند.

بررسی این قرائت:

این قرائت در برخی کتب از جمله کتاب کشاف زمخشری ذکر شده است. (1)

سیوطی این روایت را در مثال نقل توسط افراد غیر ثقه ذکر کرده و آن را ضعیف شمرده است. (2)

ابوحیان در تفسیر بحر المحیط آن را از قرائات شواذّ می‌شمارد. (3)

ثعلبی در کتاب الکشف و البیان، این قرائت را به ابوحنیفه نسبت داده است. (4)

در تفسیر بیضاوی آمده است: اگر فرضاً این روایت را قبول کنیم، باید معنا را تأویل کنیم تا صحیح باشد. به این صورت که خشیت خداوند، استعاره برای تعظیم است زیرا چیزی که عظیم است مورد خشیت واقع می‌شود. اصل عبارت این چنین است: «توجیه هذه القرائة لو ثبتت: على أن الخشیة مستعارة للتعظیم فإن المعظم یکون مهیبا» (5)

***

منابع و پی‌نوشت‌ها:

1. کشاف، زمخشری، جلد 3، صفحه 111.

2. الاتقان فی علوم القرآن، سیوطی، جلد 2، صفحه 500.

3. تفسیر البحر المحیط، ابوحیان آندلسی،جلد 9، صفحه 31.

4. الکشف و البیان، ثعلبی، جلد 8، صفحه 105.

5. تفسیر بیضاوی، جلد 4، صفحه 418.