مطابق نظر آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی، «اولی الامر» می‌تواند شامل ولی فقیه و همۀ مسئولان حکومت اسلامی شود.
به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی استاد کوشا به نقل از کانال نعمت صالح، آیت‌الله نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی، بحثی پیرامون «اولی الامر» در کتاب «ولایت فقیه حکومت صالحان» دارد که این بحث در زیر آمده است.
معنای اولی الامر
کلمۀ «امر» در آیۀ «اولی الامر» به معنای کشورداری است نه به معنای فرمان. چنان‌که در آیۀ «وَ شاوِرهم فی الاَمر» نیز کلمۀ «امر» به معنای امر حکومت و اداره امت است. خدا در این آیه به پیغمبرش دستور داده است با اصحابش در امر کشورداری و ادارۀ جامعه مشورت کند.
چنان‌که روشن است امر در این آیه نمی‌تواند به معنای فرمان باشد و نیز در سخن عمرو بن مرحوم که به حضرت‌علی(ع) دعا می‌کند و می‌گوید: «وفّقَ الله اَمیرالمومنین وَ جَمَعَ لَهُ اَمرَ المِسلمین؛ خدا به امیرالمؤمنین توفیق دهد و امر مسلمانان را برای او مجتمع سازد.» (شرح نهج البلاغه ابن ابی‌الحدید، ج3، ص187). کلمۀ «امر» در اینجا کشورداری گاهی مجتمع و منسجم است و گاهی آشفته است و در هم ریخته و نیز در سخن امام‌حسین(ع) که می‌فرماید: «نَحنِ اهلَ البَیت اَولی بِوِلایهِ هذا الاَمرِ؛ ما برای به دست گرفتن این امر شایسته‌تر هستیم.» (ارشاد شیخ مفید، ص205). مقصود امام از کلمۀ «امر» حکومت و زمامداری است.
و در سورۀ شوری آیۀ 38 ضمن برشمردن امتیازات مسلمانان پیشرفته می‌فرماید: «وَ اَمرُهُم شُوری بَینَهم؛ یکی از امتیازات این مسلمانان این است که در امر خود مشورت می‌کنند.» بدیهی است این امر به معنای فرمان نیست بلکه چیزی است که متعلق به همۀ مسلمانان است و روشن‌ترین مصداقش همان امر کشورداری و اداره امت است.
و حضرت‌علی(ع) که در خطبۀ شقشقیه می‌فرماید: «فَلمّا نهضتُ بِالاَمر نکَثَت طائفهٌ؛ وقتی که قیام به امر کردم یک گروه پیمان شکستند»، کلمۀ «امر» در سخن امام به معنای زمامداری و اداره کشور است.
و کلمه «اولی» که اسم جمع است به معنای صاحبان و متصدیان است و هنگامی که به کلمۀ «امر» اضافه می‌شود به معنای متصدیان امر حکومت و کشورداری است و معلوم است که لفظ «اُولی» در آیۀ «اولی الامر» چون اسم جمع مضاف است از الفاظ و صیغه‌های عموم شمرده می‌شود و شامل همۀ متصدیان امر کشورداری می‌گردد. بنابراین اگر در حکومت پیغمبراکرم(ص) چندصد هزار مأمور حکومتی وجود داشته باشد همۀ آنان «اولی الامر» هستند و به حکم آیۀ «اولی الامر» اطاعت از همۀ آنان اگر در خط اسلام باشند واجب است و کلمۀ «مِنکُم» در آیۀ مزبور اشاره به این است که این اولی الامر و متصدیان کشورداری از خود شما امت هستند و از طرف خود شما مسئولیت پذیرفته‌اند پس آنان را از خود بدانید و دستوراتشان را اجرا نمایید.
سخن شیخ انصاری
مرحوم شیخ انصاری در توضیح معنای «اولی الامر» می‌فرماید: «ظاهر این است که اولی الامر در نظر عرف، کسانی هستند که در کارهای عمومی که وظیفۀ شخص خاصی نیست باید به آنان رجوع کرد.» (مکاسب چاپ تبریز، ص153).
منظور شیخ از کارهای عمومی، کارهای حکومتی و امور کشورداری است و معلوم است کسانی که در امور کشورداری باید به آنان رجوع کرد همان مسئولان حکومتی در همۀ سطوح هستند.
بدیهی است که چون قرآن کتاب ابدی و احکام آن همیشگی است حکم آیۀ «اولی الامر» نیز تا ابد و در همۀ زمان‌ها باید اجرا شود. بنابراین در جمهوری اسلامی ایران که بر مبنای اسلام بنا شده است لفظ «اولی الامر» شامل ولی فقیه و همۀ مسئولان حکومت اسلامی می‌شود و اطاعت از آنان در محدودۀ مسئولیتشان تا وقتی که در خط اسلام باشند واجب است.
منبع: کتاب ولایت فقیه حکومت صالحان، به قلم آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی، صص 228 تا 230.
