آیتالله منتظری معتقد است: رهبر و مسئولان باید از هالۀ تقدس بیرون آیند و گفتار و رفتار آنان مورد نقد علمی و منطقی قرار گیرد.
به گزارش پایگاه اطلاعرسانی استاد کوشا، آیتالله حسینعلی منتظری، تیرماه 1379 در پاسخ به پرسشهای جامعۀ معلمان ایران که در صفحۀ 266 از جلد یکم کتاب «دیدگاهها» موجود است دربارۀ تغییرات اساسی در جامعه بیاناتی داشته که در ادامه آمده است.
پرسش: با تجربیاتی که در دوران قائم مقامی رهبری آموختهاید اگر فردا به مقام رهبری انتخاب شوید اصول و برنامههای جنابعالی برای تغییرات اساسی در جامعه چیست؟
پاسخ: اینجانب هیچگاه در فکر رهبری و کسب قدرت نبوده و نیستم، وگرنه به شیوۀ دیگری عمل مینمودم. آنچه برای من همیشه مهم بوده و هست عمل به وظایف الهی و دفاع از حق و عدالت و مردم است و بر همین اساس در مسائلی که پیش میآمد نظریات خود را محترمانه به مرحوم امام مینوشتم و هرچند در اثر آن نامهها کسانی مرا مورد حمله قرار دادند ولی من آن نامهها را از مفاخر خود میدانم (انشاءالله مجموعۀ آنها در قالب کتاب خاطرات منتشر خواهد شد).
ولی نکتهای که لازم است به آن توجه شود این است که رهبری در اسلام در زمان معاصر نه آنچنان است که عملاً دیده شده و شما تصور میکنید، منظور از ولایت فقیه حکومت استبدادی فرد نیست؛ بلکه منظور حکومت قوانین اسلام است، بدین گونه که «فقیه» چون متخصص و کارشناس مسائل اسلامی است حقوق همۀ اقشار و گروهها و اقلیتهای مختلف را بر حسب موازین اسلامی در نظر گیرد و جلوی کجرویها و اشتباهات را بگیرد. وظیفۀ او نظارت بر اسلامی بودن قوانین است نه دخالت در اموری که در آنها تخصص ندارد.
از نظر اسلام، برای افراد و گروههای سیاسی و اجتماعی مرزهای «خودی و غیرخودی» و «هماندیش و دگراندیش» وجود ندارد و همۀ طبقات و اقشار ملت باید از حقوق سیاسی و اجتماعی یکسان برخوردار باشند.
باید موانع ارتباطی مردم با مسئولان و رهبر کشور برداشته شود و آنها از هالۀ تقدس بیرون آیند و گفتار و رفتار آنان مورد نقد علمی و منطقی قرار گیرد، البته اهانت به مسئولین و متصدیان امور از ناحیۀ هیچکس جائز نیست همانگونه که نسبت به هیچ انسان دیگری نیز جائز نیست.
آزادی احزاب سیاسی و مطبوعات باید تضمین گردد و به حقوق اقلیتهای سیاسی و مذهبی توجه شود.
به جای تنشزایی در سیاست خارجی و داخلی، منافع ملی در نظر گرفته شود و ادارۀ کشور به دور از احساسات و بر اساس تعقل و مشورت با متخصصین مربوطه انجام شود.