آیت‌الله صالحی نجف‌آبادی 12 نکتۀ تفسیری دربارۀ سورۀ قدر دارد که بر اساس آن‌ها، شب قدر را فقط سالگرد آغاز نزول قرآن می‌داند.

 

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی استاد کوشا، مرحوم آیت‌الله نعمت‌الله صالحی نجف‌آبادی 12 نکتۀ تفسیری دربارۀ سورۀ قدر دارد که در ادامه آمده است.

1. قدر به معنی شرف و فضیلت است نه تقدیر حوادث تا سال آینده.

2. شرف و فضیلت شب قدر به علت نزول قرآن کریم حاصل شده است، بنابراین شرف آن بالعرض است نه بالذّات.

3. الف شهر (هزار ماه) کنایه از کثرت است یعنی خیلی زیاد، نه به معنای عددی آن که هشتادواندی سال می‌شود.

4. در آن شب، نزول قرآن شروع شده است، نه اینکه همۀ قرآن در آن شب یکباره نازل شده باشد.

5. تکرار شب قدر در هر سال به معنای تکرار سالگرد آغاز نزول قرآن است، نه اینکه هر سال در شب قدر امور تکوینی مقدّر شود؛ درست مانند سالگرد مبعث یا روز ۲۲ بهمن در انقلاب اسلامی ایران.

6. تعبیر «الف شهر» آمده  و نفرموده «لیله القدر خیر من الف لیله» یا «الف اسبوع» یا «الف سنه» و آن‌هم به جهت رعایت وزن و سجع آیات در این سوره است که بیانگر توجه و عنایت خدای یکتا به فصاحت، بلاغت، ظرافت و زیبانگاری قرآن کریم است.

7. کلمۀ «روح» در این سوره به معنی «وحیِ نبوت» است نه به معنی فرشتۀ خاص یا جبرئیل؛ چنان‌که در سورۀ شوری آیۀ ۵۲ می‌فرماید: «وکذلک اوحینا الیک روحاً من امرنا و ماکنت تدری ماالکتابُ ولا الایمانُ ولکن جعلناه نوراً».

8. کلمۀ «تنزّل» به صیغۀ مضارع در اینجا لزوماً مفهوم استمرار ندارد بلکه بیان حکایتِ حال  از گذشته است.

درست مثل اینکه درحال حاضر بگوییم: «در روز ۲۲ بهمن مردم به خیابان‌ها می‌ریزند! کلانتری‌ها را اشغال می‌کنند! و انقلاب را در پایتخت به پیروزی می‌رسانند!»

که  جملات «می ریزند»، «می‌کنند» و «می‌رسانند» در این مقام نه به معنای زمان حال و استمرار آن، بلکه بیانِ حال از گذشته و زمان پیشین است

9. تعبیر به «من کل امر» به جای «امره» یا «امرنا» برای رعایتِ وزن و سجع و تناسب آیات است.

10. «امر» در اینجا به معنی «شیء:چیز» نیست بلکه به معنی دستور و فرمان است نه به معنی من کل شیء یا من کل حادثه.

11. هدف از نزول سورۀ قدر، جلوه دادن نعمت و عظمت دین و فیض معنوی الهی در شب نزول قرآن بر رسول گرامی اسلام و پیامبر خاتم است که با شروع نزول قرآن در آن شب، درهای رحمت وحی و نعمت هدایت الهی به روی مردم گشوده شد و نور وحی توانست سیاهی ظلم و تاریکی جهل و خشونت را بشکافد و تباهی‌ها را بزداید.

بنابراین، نزول این سوره، به نوعی سبب تسلّی و آرامش قلب پیامبر(ص) گردید. آری، رسول‌خدا(ص)، این‌گونه با نزول قرآن کریم در چنین شبی مشمول عنایات ویژۀ الهی گردید و درهای رحمت و معنویت به رویش گشوده گشت.

12. ضمناً همۀ روایاتی که در اصول کافی دربارۀ سورۀ قدر نقل گردیده از جهت سند ضعیف و غیرمعتبر هستند؛ چون راوی همۀ آن 9 روایت، حسن بن عباس بن حریش است که نزد رجالیین در نهایت ضعف و مطرود همۀ آنان  است.